نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• سیده معصومه موسوی مهماندوستی ¹
• مرجانه جعفری فشارکی ²
• محمدرضا جلالی ²

¹ دانشکده فیزیک، دانشگاه، پیام نور، صندوق پستی ،19395-3697، تهران، ایران

² گروه فیزیک، دانشگاه، پیام نور، صندوق پستی ،19395-3697 تهران، ایران

چکیده

در این پژوهش نانوفسفر mol%) SrZrO3:xEu3+ (x=0.1-0.5به روش سل-ژل خوداحتراقی با سوخت اسید سیتریک در دمای °C 350 تهیه شد. نتایج پراش پرتو ایکس (XRD) نشان داد دمای بهینه جهت تشکیل نمونة تک فاز نانو فسفرها با ساختار بلوری پروسکایت °C 900 می‌باشد. ریخت-شناسی نمونه‌ها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FE-SEM) انجام شد. جهت بررسی آنالیز کمی از میزان عناصر موجود از آنالیز تفکیک انرژی پرتو ایکس (EDXA) متصل به دستگاه SEM استفاده شد. به منظور بررسی خواص ترمولومینسانس (TL)، ابتدا نمونه‌ها به مدت یک ساعت در دمای °C 500 حرارت‌دهی شد و سپس برای مقادیر مختلف ناخالصی Eu توسط اشعه ایکس پرتودهی شدند. بیشینه شدت ترمولومنیسانس برای نمونه SrZrO3:xEu3+ با ناخالصی x=0.3 mol% به دست آمد. نمونه Sr0.097Eu0.003ZrO3 در بازه‌های زمانیs 30 تا min 5 تحت پرتودهی اشعه ایکس قرار گرفت. با افزایش زمان پرتودهی، تعداد حامل‌های بار افزایش می‌یابد که افزایش شدت ترمولومینسانس را نتیجه می‌دهد. خطی بودن و تکرارپذیری برای این نمونه بررسی شد که با توجه به پایداری قابل توجه و خطی بودن پاسخ ترمولومینسانس، می‌تواند گزینه مناسبی برای دزیمتری باشد. پارامترهای سینتیک نظیر؛ انرژی فعال سازی، فاکتور فرکانس و مرتبه سینتیک نیز برای دزیمتر Sr0.097Eu0.003ZrO3 محاسبه شد.

کلیدواژه‌ها

• نانوفسفر
• ترمولومینسانس
• +Sr1-xZrO3:xEu3
• دزیمتری