نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• مرجانه جعفری فشارکی ¹
• سیده معصومه موسوی مهماندوستی ¹
• محمدرضا جلالی ²

¹ دانشگاه پیام نور

² دانشگاه پیام نوراصفهان

چکیده

در این پژوهش نانوفسفر mol%) Sr1-xZrO3:xEu3+ (x=0.1-0.5به روش سل-ژل خوداحتراقی با سوخت اسید سیتریک در دمای °C 350 تهیه شد. نتایج پراش پرتو ایکس (XRD) نشان داد دمای بهینه جهت تشکیل نمونة تک فاز نانو فسفرها با ساختار بلوری پروسکایت °C 900 می‌باشد. ریخت-شناسی نمونه‌ها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل-میدانی (FE-SEM) انجام شد. جهت بررسی آنالیز کمی از میزان عناصر موجود از آنالیز تفکیک انرژی پرتو ایکس (EDAX) متصل به دستگاه SEM استفاده شد. به منظور بررسی خواص ترمولومینسانس (TL)، ابتدا نمونه‌ها به مدت یک ساعت در دمای °C 500 حرارت‌دهی شد و سپس برای مقادیر مختلف ناخالصی Eu توسط پرتو ایکس تابش‌دهی شدند. بیشینه شدت ترمولومونیسانس برای نمونه Sr1-xZrO3:xEu3+ با ناخالصی x=0.3 mol% به دست آمد. نمونه Sr0.097Eu0.003ZrO3 در بازه‌های زمانیs 30 تا min 5 تحت تابش‌دهی پرتو ایکس قرار گرفت. با افزایش زمان تابش‌دهی، تعداد حامل‌های بار افزایش می‌یابد که افزایش شدت ترمولومینسانس را نتیجه می‌دهد. خطی بودن و تکرارپذیری برای این نمونه بررسی شد که با توجه به پایداری قابل توجه و خطی بودن پاسخ ترمولومینسانس، می‌تواند گزینه مناسبی برای دزیمتری باشد. پارامترهای سینتیک نظیر؛ انرژی فعال سازی، فاکتور فرکانس و مرتبه سینتیک نیز برای دزیمتر Sr0.097Eu0.003ZrO3 محاسبه شد.

کلیدواژه‌ها

• نانوفسفر
• ترمولومینسانس
• +Sr1-xZrO3:xEu3
• دزیمتری